Wykład 02.10.2010 - notatki

Teos_2.0 · Wysłany: Pon 16:39, 04 Paź 2010 Temat postu: Wykład 02.10.2010 - notatki

Postępowanie administracyjne – wykład 02.10.2010

Zasady ogólne
- normy obowiązującego prawa lub ich logiczne konsekwencje oceniane jako podstawowe dla całego prawa bądź określonego jego fragmentu
- rozdział II KPA – zasady ogólne (13 zasad)
- w doktrynie europejskiej wyróżnia się 5 zasad ogólnych

Podział z uwagi na źródło:
- uregulowane w KPA (art. 6-16)
- wynikające z Konstytucji RP
- przyjęte w prawie europejskim
- wypracowane przez doktrynę prawa

Podział zasad KPA
- zasady ogólne dotyczące podmiotów działania (art. 6, 9, 10, 12)
- zasady ogólne dotyczące treści postępowania (zasada prawdy obiektywnej, zasada wyważania interesów)
- zasady dotyczące formy postępowania (art. 14, 15)
- zasady dotyczące rozstrzygnięć zapadłych w postępowaniu (art. 16)

Zasady ogólne w KPA

1. Zasada legalności (praworządności) – art. 6, 7
- jest zasadą konstytucyjną (art. 7 Konstytucji RP)
- oznacza obowiązek organu działania na podstawie przepisów prawa powszechnie obowiązującego (wszelkich ich postaci)
- formułuje zakaz działania w oparciu o przepisy prawa wewnętrznego (np. zarządzenia Prezesa Rady Ministrów, uchwały Rady Ministrów)
- nakłada na organ administracji publicznej obowiązek stosowania obowiązującego prawa bez możliwości kwestionowania jego legalności
- art. 90, 91 Konstytucji RP – ratyfikowane na podstawie ustawy umowy międzynarodowe mają pierwszeństwo przed ustawą – nakłada konieczność oceny, czy norma takiej umowy ma być stosowana, jeśli tak, organ musi ją zastosować
- sąd administracyjny ma możliwość odrzucenia przepisów rozporządzeń lub aktów prawa miejscowego w przypadku uznania niezgodności z ustawą lub Konstytucją

2. Zasada prawdy obiektywnej – art. 7
- formułuje obowiązek podejmowania wszelkich działań niezbędnych do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego sprawy (aspekt oficjalności)
- obejmuje dwa konkretne wymogi
-- określenie z urzędu dowodów niezbędnych do ustalenia stanu faktycznego sprawy
-- przeprowadzenie z urzędu wskazanych dowodów
- strona ma prawo (nie obowiązek) przedstawienia dowodów - normy prawa administracyjnego materialnego mogą obowiązek dowodowy narzucać (np. Koncesja – na wniosek, wymagania: zaświadczenia, oświadczenia...), w większości przy uzyskiwaniu uprawnień
- obowiązek rozpatrzenia całego materiału dowodowego jest związany z zasadą swobodnej oceny dowodów (art. 80 KPA) (zasada swobodnej oceny dowodów wyparła niedemokratyczną zasadę legalnych ustaleń dowodowych), chodzi tu o działanie:
-- oparte zasadniczo na materiale zebranym przez organ
-- oparte na wszechstronnej analizie materiału dowodowego
-- uwzględniające znaczenie i wartość dowodów dla sprawy
-- uwzględniające zasady logiki i doświadczenia zawodowego
(-- art. 76 KPA – domniemanie podwyższonej mocy dowodowej dokumentu urzędowego)
- domniemania (przy doręczeniach)
- zastępcze środki dowodowe (prawdopodobieństwo)

3. Zasada uwzględniania z urzędu interesu społecznego i słusznego interesu obywateli – art. 7 in fine
- obowiązek wyważania interesów, które mogą pozostawać w sprzeczności
- „interes społeczny” i „”słuszny interes obywateli” są pojęciami niedookreślonymi w ustawie
- zasada ta ma znaczenie w zakresie uznania administracyjnego – orzecnictwo formułuje domniemanie prymatu interesu indywidualnego nad interesem społecznym w demokratycznym państwie prawnym

4. Zasada pogłębiania zaufania obywateli do organów państwa – art. 8
- zasada najszersza pod względem zakresu treściowego (obejmuje wiele innych zasad)
- szczegółowe wymogi zachowania służące realizacji tej zasady:
-- zasada równości wobec prawa
-- zasada spójności poglądów wyrażanych w decyzjach organów administracji w odniesieniu do tego samego adresata i na tle takich samych stanów faktycznych
-- zasada bezstronności postępowania
-- zasada wyjaśniania rzeczywistej woli strony
-- zasada rozstrzygania wątpliwości na korzyść jednostki

5. Zasada udzielania z urzędu informacji prawnej i faktycznej – art. 9
- formułuje dwa obowiązki, których treść zależy od podmiotu postępowania:
-- w odniesieniu do strony – należyte i wyczerpujące informowanie o okolicznościach faktycznych i prawnych, które mogą mieć wpływ na jej prawa i obowiązki (względem prawa procesowego)
-- w odniesieniu do pozostałych podmiotów postępowania – czuwanie, aby nie poniosły szkody z powodu nieznajomości prawa i udzielanie im niezbędnych wskazówek oraz wyjaśnień
- wszelka informacja powinna być zrozumiała, jasna, czytelna dla adresata
- uchyla fikcję powszechnej znajomości prawa

6. Zasada zapewnienia stronie postępowania prawa do czynnego udziału w postępowaniu – art. 10
- formułuje dwa obowiązki organu – ogólny i konkretny, korelatem obowiązku organu jest uprawnienie strony
-- obowiązek ogólny – zapewnienie stronie prawa do czynnego udziału w każdym stadium postępowania (od wszczęcia do momentu uzyskania przez decyzję charakteru ostatecznej)
-- obowiązek konkretny – umożliwienie stronie wypowiedzenia się przed wydaniem decyzji
- wyjątek: odstępstwo od zasady przy stanie wyższej konieczności (art. 10p2)
- naruszenie: wadliwość prowadząca do wznowienia postępowania (art.145p1pkt4)

7. Zasada przekonywania – art. 11
- w znaczeniu szerokim – obejmuje całokształt działań organu administracji publicznej w toku postępowania, udzielanie właściwej informacji, przeprowadzenie rozprawy administracyjnej
- w znaczeniu wąskim – dołożenie staranności w uzasadnianiu podejmowanych rozstrzygnięć (spełnienie art. 107p3)
- cel: doprowadzenie do dobrowolnego wykonania decyzji administracyjnej (prymat dobrowolnego wykonania decyzji nad wykonaniem przymusowym)

8. Zasada szybkości i prostoty postępowania – art. 12
9. Zasada ugodowego załatwiania spraw – art. 13
10. Zasada pisemności – art. 14
11. Zasada dwuinstancyjności postępowania – art. 15
12. Zasada trwałości decyzji administracyjnej ostatecznej – art. 16p1
13. Zasada sądowej kontroli decyzji administracyjnej – art. 16p2